LGS ‘eşitsizlik’ raporu: Eğitimli aile 60, özel okul 40 puan fark attırıyor. Anne babası eğitimli çocuklar ile ebeveynlerinin eğitim düzeyi düşük olanlar arasındaki fark 60 puan. Özel okul ile devlet okulundaki çocuklar arasındaki puan farkı ise 40 puan. Devlet okullarından mezunların çoğunluğu yüzde 90’dan fazlası Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ve Anadolu İmam Hatip Lisesilerine, özel okullardan mezunlar ise Anadolu Lisesi ve Fen Lisesi'ne yerleşti.

Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk yaptığı açıklamalarda Türkiye’nin sınavlardan kurtulmasının yolunun ancak okullar arasındaki fark ortadan kalktığı zaman gerçekleşeceğini söylüyor. Selçuk, bu farkı da yüzde 60 olarak tanımlıyor. Yani okullar arasında eşitsizlik olduğunu gösteriyor.
LGS 'EŞİTSİZLİK' RAPORU: EĞİTİMLE AİLE 60, ÖZEL OKUL 40 PUAN FARK ATTIRIYOR

İşte Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) bu yıl ilki gerçekleştirilen 2018 Liselere Geçiş Sistemi (LGS) kapsamında yapılan Liseye Geçiş Sınavı (LGS) ile ilgili yayımladığı rapor aslında eğitimde eşitsizliğin raporu.

Özel okul öğrencilerinin başarıları ise devlet okullarındaki öğrencilere göre daha yüksek oldu. Aradaki sınav puanı farkı 40.61 puan oldu. Anne babası eğitimli çocuklar ile ebeveynlerinin eğitim düzeyi daha düşük olan çocuklar arasında 60 puanlık fark var.
ÖĞRENCİ SAYISI REKOR KIRDI

Liseye Geçiş Sınavı (LGS) sınavla öğrenci alan Fen Liseleri, Sosyal Bilimler Liseleri, Anadolu İmam Hatip Liseleri ve Özel Program ve Proje Uygulayan liselere öğrenci seçmek için yapılıyor. Geçen sene 2 Haziran 2018 yılına yapıldı.
TEK PUAN TÜRÜNDE HESAPLANIYOR

LGS’de puanlar tek puan türünde hesaplanıyor. Merkezi Sınav Puanı. MSP. Biz ona LGS diyoruz.
NASIL HESAPLAMA YAPILIYOR?

Merkezi sınav puanı hesaplanırken öncelikle sayısal ve sözel bölümlerdeki her bir alt testte öğrencilerin sorulara verdiği doğru ve yanlış cevaplar ayrı ayrı toplanıp,  doğru cevap sayısından yanlış cevap sayısının üçte biri çıkartılarak ham puanlar (net sayısı) elde ediliyor. Yani 3 yanlış 1 doğruyu götürüyor.

Hesaplanan ham puanlar, ortalaması 50, standart sapması 10 olan standart puanlara dönüştürülüyor. Sonra da katsayılar ile ağırlıklandırılıp, Ağırlıklı Standart Puanlar (ASP) hesaplanıyor. Daha sonra alt testlerin ASP’leri toplanarak Toplam Ağırlıklı Standart Puan (TASP) elde ediliyor. Hesaplanan TASP kendi içinde en küçüğü 100, en büyüğü 500 olan bir puan dağılımına dönüştürülüyor. Burada ağırlık katsayıları Türkçe, Matematik ve Fen Bilimleri’nde 4 diğerlerinde ise 1. Bu durum da matematik, Türkçe ve fen sorularının önemini gösteriyor. Sonuç üzerinde bu testler çok yüksek etkili. Yani daha fazla puan bu testlerden geliyor.

 
127 BİN KONTENJAN İÇİN YARIŞILDI

Kontenjanı 127 bin 420. Sınava 1 milyon 9 bin 260 öğrenci başvurdu. Bunların da 37 bin 603’ü girmekten vazgeçti. Sınava giren öğrenci sayısı 971 bin 657 oldu. Yani sınava katılım yüzde 81.46 oldu. 7.6 öğrenciden biri sınavla öğrenci alan liselere yerleşebildi.

 
HANGİ TESTTE KAÇ SORU YAPILDI?

Yerleşen öğrencilerin hangi testte kaç soru yaptıklarına gelince:

Türkçe (20 soru): 16.48. Testin standart sapması: 3.24

Matematik: (20 soru): 6.99: Standart sapması: 3.99

Fen Bilimleri (20 Soru): 13.05. Standart sapması: 3.81

T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük (10 Soru): 9.26: Standart sapması: 1.33

Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi (10 Soru) : 9.72: Standart sapması: 0.91

Yabancı Dil (10 Soru): 7.78 Standart sapması: 2.77

 
ORTALAMA SINAV PUANI NE OLDU?

Yerleşen öğrencilerin merkezi sınav puanı ortalamaları 346.45, standart sapması 56.70 olarak hesaplanmıştır. Ancak burada dikkat çeken nokta özel okul ile devlet okulu öğrencileri arasındaki fark.
SORULARIN AYIRT EDİCİLİKLİKLERİ NEDİR?

Raporda soruların ayırt edicilik ve güçlülük düzeyi de incelendi. Buna göre sorular ayırt edici ve güçlülük düzeyi de yüksek. Yani zor.

20 sorunun yer aldığı Türkçe, Matematik ve Fen Bilimleri sorularında en az Türkçe testinde sorular boş bırakıldı. Türkçe’de yüzde 4.49, Fen Bilimleri’nde  yüzde 21.,59, Matematik testinde ise 65.92.  Bu da süre ile açıklandı.

Soru sayısı 10 olan TC İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük sorularının boş bırakılma oranı yüzde 1.6, Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi’nde yüzde 0.48 ve Yabancı Dil (İngilizce) alt testinde yüzde 9.50 oldu. 10 soruluk testlerde soruları boş bırakılma eğiliminin Yabancı Dil (İngilizce) alt testinde kısmen yüksek olması bu alt testte öğrencilerin daha fazla zorlandıklarının bir göstergesi.

 
KIZ ÖĞRENCİLER DAHA BAŞARILI

Ham puan ortalamalarına bakıldığında kız öğrencilerin matematik dışındaki tüm testlerde daha yüksek puanlara sahip. Bu YKS sonuçlarına da benzer bir sonuç.

 
TESTLERİN PUAN ORTALAMALARI

TÜRKÇE TESTİ

Ham puanlar net üzerinden hesaplanıyor. Yerleşen öğrencilerin yarısından fazlasının (%57,29) Türkçe alt testindeki ham puanı, en yüksek ham puan aralığı olan 16.67 ile 20 arasında değişiyor. Öğrencilerin yüzde 30.72’sinin ham puanı ise 13.33 ile 16.33 arasında.  Türkçe ham puan ortalaması 16.48.

MATEMATİK TESTİ

Öğrencilerin çoğunluğu (yüzde 76.61’i) 3.3 ile 13.00 arasında ham puan aldı.Yerleşen öğrencilerin Matematik alt testi ham puan ortalaması 6.99.

TC İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK

Ham puan dağılımı incelendiğinde öğrencilerin çoğunluğunun (%88,60) 8,67 ile 10 ham puan aralığında bulunduğu görülmektedir. Merkezi yerleştirme ile yerleşen öğrencilerin yüzde 64.30’u T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük alt testindeki tüm soruları doğru yanıtladı.  
FEN BİLİMLERİ TESTİ

Fen Bilimleri testinde öğrencilerin %41,15’inin ham puanı 13,33 ile 16,33 arasındadır. En yüksek ham puan aralığını temsil eden 16,67-20 aralığında öğrencilerin %15,70’i yer almaktadır. Merkezi yerleştirme ile yerleşen öğrencilerin Fen Bilimleri alt testindeki ham puan ortalaması 13.05’tir. Yerleşen öğrencilerin yüzde 1.21’inin bu alt testteki tüm soruları doğru cevapladı.
DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi ham puan dağılımları incelendiğinde, öğrencilerin neredeyse tamamının (yüzde 96.47) en yüksek puan aralığı olan 8,67-10 arasında bulunduğu görülüyor. Öğrencilerin yüzde 85,72’sinin alt testteki tüm sorulara doğru yanıt verdi.

 
YABANCI DİL TESTİ

Yabancı Dil ham puan en sık gözlenen değerin 10. Yerleşen öğrencilerin yüzde 41.11’i tüm soruları doğru yanıtlamıştır.

TÜRKÇE TESTİ

20 sorunun yönlendirildiği Türkçe alt testinde doğru cevap sayısı dağılımı 10 ve üzerinde yoğunlaşıyor. Dağılımda en fazla gözlenen doğru cevap sayısının 19 olması ve 20 sorunun tümünü doğru cevaplayan 20.000’den fazla öğrenci olması en yüksek başarı gösterilen alt testlerden birinin Türkçe olduğunu gösteriyor. Türkçe alt testinde hesaplanan ortalama (17,31) ve standart sapma değeri (2,49), öğrencilerin görece yüksek başarı gösterdiğini işaret etmektedir.

 
LGS PUAN DAĞILIMI NEDİR?

Merkezi Sınav sonucunda yerleşen öğrencilerin 100 ile 500 arasında değişen merkezi sınav puan dağılımları da incelendi. Dağılımda yoğunluk 350-359 puan aralığında tepe noktasında.  Yerleşen öğrencilerin yaklaşık yarısının (%46,30) sınav puanı 340 ile 399 arasında. 360-369

puan aralığından 490-500 aralığına yükseldikçe öğrencilerin bu puan aralıklarında bulunma oranları azalıyor. Öğrencilerin yüzde 15’inin merkezi sınav puanı 400-500 aralığında.  Sınavdan 500 tam puan alan öğrenci oranı binde 2.

 
AİLENİN EĞİTİM DÜZEYİ ETKİLİ OLUYOR

Annenin eğitim düzeyi yükseldikçe öğrencilerin puanları da yükseliyor. İlkokul mezunu annelerin çocuklarının puan ortalaması 329.38, lisansüstü olan öğrencilerin sınav puanı ortalaması 390.13’tür. Yaklaşık 60 puan fark var. Bu durum, anne eğitim düzeyi yüksek olan öğrencilerin hem daha başarılı olduğunu hem de puanları arasındaki farkın daha düşük olduğunu gösteriyor.

Babanın eğitim düzeyi ne kadar etkili? Baba eğitim düzeyi ilkokul olan öğrencilerin sınav puanı ortalaması 321.92, baba eğitim düzeyi lisansüstü olan öğrencilerin sınav puanı ortalaması 383.34. Burada da yaklaşık 60 puan fark var.

 
OKUL TÜRLERİNE GÖRE BAŞARI NEDİR?

Yerleşen öğrencilerin yüzde 83.97’si devlet, yüzde 16.03’ü  özel okullardan mezun.  Devlet okullarından mezun olup yerleşen öğrencilerin sınav puanı ortalaması 339.94, özel okullardan mezun olup yerleşen öğrencilerin sınav puanı ortalaması ise 380.55’tir. Aradaki puan farkı 40.61.
KİM HANGİ OKUL TÜRÜNE YERLEŞTİ?

Devlet okullarından mezun olan öğrencilerin yerleşme oranının yüzde 90’ın üzerinde olduğu lise türleri Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ve Anadolu İmam Hatip Lisesi. Özel okul mezunlarına ait yerleşme oranlarının en yüksek olduğu iki lise türünün Anadolu Lisesi ve Fen Lisesi.

Devlet öğrencilerinin yüzde 11.85’i, özel okullardan mezun olan öğrencilerin yüzde 25.45’i merkezi yerleştirme ile bir liseye yerleşti.

Tüm lise türlerine yerleşen öğrenciler arasında en yüksek oranlara sahip olan öğrenci grubu ortaokul mezunları. Anadolu Lisesi, Fen Lisesi, Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ve Sosyal Bilimler Lisesine yerleşen öğrencilerin yüzde 70’inden fazlasını ortaokul mezunları oluşturuyor. Yerleşen tüm öğrenciler arasında ortaokul mezunlarının en düşük orana (yüzde 47.85) sahip olduğu lise türü Anadolu İmam Hatip Lisesi.

İmam Hatip Ortaokulundan mezun olan öğrencilerin tüm yerleşen öğrenciler arasında en yüksek orana (%44,31) sahip olduğu lise türü Anadolu İmam Hatip Lisesi, en düşük orana (%4,21) sahip olduğu lise türü ise Anadolu Lisesi.

Özel okul mezunlarının, yerleşen tüm öğrenciler arasındaki oranının en yüksek olduğu iki lise türü Anadolu Lisesi (%24,31) ve Fen Lisesidir (%20,22).

 
OBP NE KADAR ETKİLİ?

Okul Başarı Puanı ve LGS puana arasındaki ilişki de araştırıldı. Sınav sonucu ile OBP arasında doğrusal ilişki var. Üniversite sınavındaki gibi OBP, 0.12 katsayı ile çarpılarak, kullanılsaydı ne olurdu diye hesaplama yapıldı. İkisi arasında benzerlik yüzde 95.50 ile yüzde 98.22 görüldü.

İlk 1.000’e giren öğrencilerin 982’sinin, OBP eklenmiş merkezi sınav puanı kullanılarak yapılan sıralamada da ilk 1.000 öğrenci arasında bulunuyor. Buna göre de OBP eklenseydi değişiklik olmayacağı belirtiliyor.

Bu yüzden de OBP eklenmesi öneriliyor.

ÖNERİLER NEDİR?
SÜRE ARTIRIMI OLUMLU

Sayısal bölümdeki Matematik ve Fen Bilimleri alt testlerindeki soruların boş bırakılma oranları yüksek. Boş bırakılma oranlarının düşürülmesi ve benimsenen yeni soru tipi yaklaşımlarının öğrenciler üzerinde zaman baskısı oluşturmaması için sınav süresinin iyileştirilmesi gerek. MEB, burada 20 dakikalık artış yaptı. Böylece soru başına süre 2 dakika oldu.
OBP EKLENSİN

OBP’nin sınav puanına eklenmesi önerisi yapıldı. Buna göre öğrencilerin 6., 7. ve 8. sınıftaki notları dikkate alınarak hesaplanan ve 0-100 aralığında değişen OBP’nin, 100-500 puan aralığına ölçeklendirilerek, üniversite sınavında olduğu gibi 0.12 katsayısı ile çarpılarak sınav puanına eklenmesi önerildi.